Rok 2023 przyniósł kolejne istotne zmiany w polskim systemie podatkowym, które mają znaczący wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej. Po burzliwym okresie wprowadzania i następnie modyfikowania tzw. Polskiego Ładu, przedsiębiorcy muszą dostosować się do nowych przepisów, które wpływają na ich codzienne operacje, planowanie podatkowe i rentowność biznesu.

W tym artykule przedstawiamy najważniejsze zmiany podatkowe 2023 roku, które powinien znać każdy polski przedsiębiorca, wraz z praktycznymi wskazówkami dotyczącymi przygotowania się do nowych wymogów.

1. Zmiany w składce zdrowotnej - korekty i ulgi

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów Polskiego Ładu była zmiana zasad naliczania składki zdrowotnej. W 2023 roku wprowadzono pewne modyfikacje mające na celu złagodzenie obciążeń:

• Możliwość obniżenia podstawy wymiaru składki o kwotę zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne podatnika i osób z nim współpracujących
• Zmiany dla podatników na skali podatkowej - składka nadal wynosi 9% dochodu, ale nie mniej niż 9% minimalnego wynagrodzenia
• Korekty dla podatników rozliczających się podatkiem liniowym - składka nadal wynosi 4,9% dochodu, ale wprowadzono maksymalną roczną podstawę wymiaru składki w wysokości 1,2x przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw
• Zmiany dla podatników na ryczałcie - utrzymano trzy progi, ale nieco złagodzono stawki

Praktyczna wskazówka: Warto regularnie przeprowadzać symulacje obciążeń składkowych przy różnych formach opodatkowania. Dla niektórych przedsiębiorców korzystna może być zmiana formy opodatkowania, szczególnie gdy ich dochody znacząco się zmieniły w porównaniu z poprzednimi latami.

"Przepisy dotyczące składki zdrowotnej nadal są skomplikowane i niejednoznaczne. Zalecamy konsultację z doradcą podatkowym, który pomoże zoptymalizować obciążenia w zgodzie z obowiązującymi przepisami." - Ewa Nowak, doradca podatkowy

2. Zmiany w PIT i stawkach podatkowych

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) wprowadzono kilka istotnych zmian:

• Obniżenie pierwszej stawki podatku PIT z 17% do 12% dla podatników rozliczających się według skali podatkowej
• Zwiększenie kwoty wolnej od podatku do 30 000 zł rocznie
• Modyfikacja progu podatkowego - drugi próg (32%) zaczyna się od dochodu przekraczającego 120 000 zł rocznie
• Likwidacja tzw. ulgi dla klasy średniej, która została zastąpiona obniżką stawki podatku

Dla przedsiębiorców oznacza to:

• Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą na skali podatkowej zapłacą podatek według stawki 12% do kwoty 120 000 zł dochodu
• Przedsiębiorcy osiągający wysokie dochody mogą rozważyć przejście na podatek liniowy (19%), który może być korzystniejszy powyżej określonego poziomu dochodów
• Konieczność przekalkulowania opłacalności różnych form opodatkowania (skala, podatek liniowy, ryczałt)

3. Zmiany w rozliczaniu składek ZUS od zleceń

Ważną zmianą dla firm zatrudniających osoby na umowach zlecenia jest nowy sposób naliczania składek ZUS:

• Obowiązek sumowania podstaw wymiaru składek ze wszystkich umów zlecenia danego zleceniobiorcy
• Oskładkowanie umów do wysokości minimalnego wynagrodzenia - jeśli zleceniobiorca ma kilka umów zlecenia, składki odprowadzane są od każdej z nich, aż do osiągnięcia łącznej podstawy równej minimum minimalnemu wynagrodzeniu
• Zmiana zasad zbiegu tytułów ubezpieczeń - modyfikacje dotyczące zasad rozliczania osób posiadających jednocześnie kilka tytułów ubezpieczenia

Praktyczna wskazówka: Przedsiębiorcy zatrudniający zleceniobiorców powinni zwrócić szczególną uwagę na nowe przepisy i odpowiednio dostosować systemy kadrowo-płacowe. Warto również poinformować zleceniobiorców o ich obowiązkach informacyjnych związanych z posiadaniem innych umów.

4. Zmiany w VAT i fakturowaniu - Krajowy System e-Faktur (KSeF)

Choć obowiązkowe stosowanie Krajowego Systemu e-Faktur zostało przesunięte, przedsiębiorcy powinni już przygotowywać się do tej zmiany:

• Planowane wprowadzenie obowiązkowego KSeF od 1 lipca 2024 r. (przesunięte z planowanego początkowo 1 stycznia 2024 r.)
• Możliwość dobrowolnego korzystania z KSeF już teraz - warto rozważyć wcześniejsze wdrożenie, aby lepiej przygotować się do obowiązkowego korzystania z systemu
• Nowy, ustrukturyzowany format faktury elektronicznej (FA_VAT) - wymagane będzie dostosowanie systemów księgowych i procesów biznesowych
• Centralne repozytorium faktur prowadzone przez Ministerstwo Finansów

Co to oznacza dla przedsiębiorców:

• Konieczność dostosowania systemów informatycznych i procesów fakturowania
• Szkolenie pracowników działu księgowości i sprzedaży
• Weryfikacja umów z dostawcami oprogramowania księgowego
• Przygotowanie procedur awaryjnych na wypadek awarii systemu

Przedsiębiorcy, którzy już teraz zaczną przygotowania do KSeF, będą w lepszej pozycji, gdy system stanie się obowiązkowy.

5. Zmiany w podatku Belki i w opodatkowaniu spółek

Istotne zmiany dotyczą również osób posiadających spółki oraz inwestujących na rynkach finansowych:

• Zapowiedź zmian w tzw. podatku Belki - planowane wprowadzenie kwoty wolnej od podatku w wysokości 100 000 zł dla zysków kapitałowych
• Modyfikacje w tzw. estońskim CIT - złagodzenie warunków korzystania z tego rozwiązania i rozszerzenie możliwości stosowania
• Zmiany w przepisach dotyczących cen transferowych - nowe wymogi dokumentacyjne i sprawozdawcze dla podmiotów powiązanych

Praktyczna wskazówka: Przedsiębiorcy działający w ramach grup kapitałowych lub posiadający udziały w kilku podmiotach powinni szczególnie uważnie śledzić zmiany w zakresie cen transferowych i przygotować odpowiednią dokumentację, aby uniknąć dodatkowych zobowiązań podatkowych.

6. Wprowadzenie obligatoryjnego split payment dla większej liczby transakcji

Od 2023 roku rozszerzono katalog transakcji objętych obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności (split payment):

• Nowe kategorie produktów i usług objęte obowiązkowym mechanizmem
• Obowiązek stosowania mechanizmu dla transakcji o wartości przekraczającej 15 000 zł brutto (lub równowartość)
• Sankcje za nieprzestrzeganie przepisów - dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wykazanego na fakturze

Co to oznacza dla przedsiębiorców:

• Konieczność weryfikacji, czy sprzedawane towary lub usługi podlegają obowiązkowemu mechanizmowi
• Dostosowanie systemów finansowo-księgowych do obsługi split payment
• Uwzględnienie wpływu mechanizmu na płynność finansową - środki na rachunku VAT mają ograniczoną dostępność

"Nieprawidłowe stosowanie mechanizmu podzielonej płatności może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych. Warto dokładnie przeanalizować swoje transakcje pod kątem nowych przepisów." - Piotr Kowalski, ekspert podatkowy

7. Slim VAT 3 - uproszczenia w rozliczaniu podatku VAT

Pakiet Slim VAT 3 wprowadza szereg uproszczeń mających na celu ułatwienie przedsiębiorcom rozliczania podatku VAT:

• Zwiększenie limitu małego podatnika VAT z 1,2 mln euro do 2 mln euro
• Uproszczenie korygowania JPK_VAT - mniej formalności przy drobnych korektach
• Wydłużenie terminu na odliczenie VAT naliczonego - do 120 dni bez konieczności korygowania deklaracji
• Ułatwienia w zakresie przeliczania kursów walutowych dla transakcji w walutach obcych

Praktyczna wskazówka: Przedsiębiorcy powinni przeanalizować nowe możliwości pod kątem optymalizacji procesów rozliczania VAT i wykorzystać dostępne uproszczenia, co może przełożyć się na oszczędność czasu i zmniejszenie ryzyka błędów.

8. Zmiany w obowiązkach sprawozdawczych i raportowych

Rok 2023 przyniósł również zmiany w zakresie obowiązków sprawozdawczych:

• Nowe wymogi dotyczące raportowania schematów podatkowych (MDR)
• Rozszerzone obowiązki sprawozdawcze dla spółek w zakresie raportowania niefinansowego - ESG (Environmental, Social, and Governance)
• Zmiany w zakresie obowiązków białej listy podatników VAT - modyfikacje dotyczące weryfikacji kontrahentów

Co to oznacza dla przedsiębiorców:

• Konieczność aktualizacji wewnętrznych procedur podatkowych
• Potrzeba dodatkowych szkoleń dla personelu księgowego i finansowego
• W niektórych przypadkach - potrzeba konsultacji z doradcami podatkowymi w celu prawidłowego wypełnienia nowych obowiązków

Podsumowanie: jak przygotować firmę do zmian podatkowych 2023

Zmiany podatkowe wprowadzone w 2023 roku są znaczące i wymagają od przedsiębiorców odpowiedniego przygotowania. Aby zminimalizować ryzyko i wykorzystać nowe możliwości, warto:

• Przeprowadzić kompleksowy audyt podatkowy - weryfikacja obecnych procedur i identyfikacja obszarów wymagających dostosowania
• Przeszkolić personel odpowiedzialny za rozliczenia podatkowe
• Zaktualizować oprogramowanie księgowe - upewnienie się, że uwzględnia ono najnowsze przepisy
• Konsultować się regularnie z doradcą podatkowym - przepisy są skomplikowane i często interpretowane na bieżąco przez organy skarbowe
• Śledzić zapowiadane zmiany - na 2024 rok planowane są kolejne modyfikacje systemu podatkowego

Pamiętaj, że odpowiednie przygotowanie do zmian podatkowych nie tylko minimalizuje ryzyko błędów i potencjalnych kar, ale także może przynieść korzyści finansowe poprzez optymalizację procesów i wykorzystanie dostępnych ulg i preferencji.

Czy Twoja firma jest już gotowa na podatkowe wyzwania roku 2023? Podziel się swoimi doświadczeniami w komentarzach poniżej!